O'ZBEKISTONDA XALQARO QUSHLAR KUNI

Qushlar kuni biz 16 ta tadbir tashkil etib, 780 kishining, shu jumladan 380 bolaning e'tiborini bahor elchilari bo'lgan qushlarga qaratishga muvaffaq bo'ldik!

Aprel oyining birinchi sanalarida O'zbekistonda 16-chi marta Xalqaro qushlar kuni - eng qadimgi bolalar ekologik bayrami nishonlandi. Bu yil Qushlarni muhofaza qilish jamiyatining mamlakatimizda qushlar kunini o'tkazish tashabbusini O'zbekiston Respublikasi Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o'zgarishi vazirligi qo'llab-quvvatlab, "Qushlarni himoya qilamiz" Respublika yoshlar tanlovini e'lon qildi.

Qushlarni muhofaza qilish jamiyatining viloyat filiallari va talabalar klublari "Qushlarni himoya qilamiz" tanlovi tadbirlarida ishtirok etib, sovrinli o'rinlarni qo'lga kiritdilar. Qushlar kunida Qushlarni muhofaza qilish jamiyati O'zbekistonning 6 viloyatida 15 ta maktab va 6 ta universitetni qamrab olgan 16 ta ta'lim tadbirini tashkil etishga muvaffaq bo'ldi. Bu 780 dan ortiq odamning, shu jumladan 380 bolaning e'tiborini biz bilan yonma-yon yashaydigan bahor elchilari bo'lgan qushlarga qaratishga imkon berdi.

Bu yil Qushlar kuni doirasida eng ommaviy va bilim orttirishga xizmat qiladigan tadbirlar Qoraqalpog'istonda bo'lib o'tdi. 30 mart kuni Qoraqalpog'istonning Kegeyli tumanidagi 25-sonli maktabda Qoraqalpog'iston Davlat universiteti qoshidagi "Otus" talabalar ornitologik klubi a'zolari tomonidan tashkil etilgan ta'lim tadbiri bo'lib o'tdi. Tadbirda "Otus" klubining a'zolari Еlmira Jumabaуeva, Berdibek Perdebaуev va Dastan Kadirov 24 nafar katta sinf o'quvchilariga bahor elchilari bo'lgan qushlar haqida so'zlab berishdi. Shu kuni "Otus" talabalar klubining a'zosi Sarbinaz Bauetdinova Qoraqalpog'istonning Nukus tumanidagi 22-sonli maktabning 22 nafar o'quvchilari bilan qushlarga bag'ishlangan mashg'ulot o'tkazdi. "Otus" klubining a'zosi Izetulla Tursinbaуev Xojayli tumanidagi 8-sonli maktabning 8 nafar o'quvchilariga bahor elchilari bo'lgan qushlar haqida so'zlab berdi. "Otus" klubining a'zolari Shaxnoza Abdikerimova va Perizat Beknazarova Shimbay tumanidagi 49-sonli maktabga tashrif buyurib, u yerda 20 nafar katta sinf o'quvchilari orasida Qushlar kunini o'tkazishdi.

31 mart kuni Qoraqalpog'iston Davlat universiteti Biologiya fakultetida Qushlarni muhofaza qilish jamiyatining Qoraqalpoq filiali va "Otus" talabalar ornitologik klubi tomonidan "Qushlar bizning do'stimiz" mavzusida ilmiy seminar tashkil etildi. Seminarda 77 nafar o'qituvchi va talabalar, O'zbekiston ekologik partiyasi vakillari, "Janubiy Ustyurt" Milliy tabiat bog'i ilmiy xodimlari va inspektorlari, shuningdek OAV vakillari ishtirok etdi. Uchrashuvda Qoraqalpog'iston Davlat universiteti Biologiya fakulteti dekani Yakub Idrisovich Ametov "Qushlar bizning do'stlarimiz" mavzusida ma'ruza qilib, unda Xalqaro qushlar kuni tarixi haqida so'zlab berdi hamda qushlarning ahamiyati va ularni muhofaza qilish zarurligi haqida tushuncha berdi.

So'ngra "Janubiy Ustyurt" tabiat bog'ining ilmiy bo'limi katta xodimi Saida Bazarbaуeva bog' hududida uchraydigan noyob va yo'qolib borayotgan qush turlari haqida ma'ruza qildi. Umumiy biologiya va fiziologiya kafedrasi doktoranti, "Otus" talabalar klubining rahbari Islombek Muratbaуevich Arepbaуev uchrashuv ishtirokchilarini "Otus" klubining faoliyati bilan tanishtirdi. Biologiya fakultetining 4-kurs talabasi Izetulla Tursinbaуev "Qushlarga ta'sir etuvchi ekologik omillar" mavzusida ma'ruza qildi. 4-kurs talabasi Uldaulet Alimova Qoraqalpog'istonning Qizil kitobga kiritilgan qushlari haqida so'zlab berdi, 2-kurs talabasi Gulbanu Turganboуeva qushlar haqida qiziqarli ma'lumotlar bilan o'rtoqlashdi. Undan keyin Qushlar kuni ishtirokchilari Nukus yaqinidagi Achiko'l ko'liga borib, u yerda suvda suzuvchi qushlarning har xil turlari bilan tanishdilar.

Toshkentda Qushlar kuniga bag'ishlangan tadbirlar 31 martda boshlandi. Shu kuni Qushlarni muhofaza qilish jamiyati sun'iy fetrdan jarqaldirg'och yasash bo'yicha bolalar tematik ijodiy mahorat darsini o'tkazdi. Toshkent shahridagi 6 ta maktabning o'quvchilari ushbu mahorat darsi ishtirokchilari bo'lishdi. Amaliy ijod bo'yicha tajribali o'qituvchi rahbarligida bolalar mustaqil ravishda jarqaldirg'och ko'rinishidagi yumshoq o'yinchoqlar tikishdi. Mahorat darsi jarayonida Qushlarni muhofaza qilish jamiyatining xodimlari va ko'ngillilari bolalarga tirik jarqaldirg'och ularning qo'liga tushib qolsa, qanday harakatlar qilinishi kerakligi haqida gapirib berishdi. O'z jarqaldirg'ochlarini yasab, bolalar jarqaldirg'och qanday ko'rinishda bo'lishini va agar ulardan biri og'ir ahvolga tushib qolsa nima qilish kerakligini umrbod eslab qolishdi. Bunday ijodiy mahorat darslari bolalarning qushlar va tabiat bilan munosabatlarini o'rnatishning eng yaxshi usuli hisoblanadi!

1 aprel kuni Qushlarni muhofaza qilish jamiyatining xodimlari va ko'ngillilari Toshkent Botanika bog'ida "Qushlarni himoya qilamiz" tanlovining Respublika bosqichini o'tkazishga qo'shilishdi. Tadbirning ochilishida O'zbekiston Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o'zgarishi vaziri Aziz Abduqaxarovich Abduxakimov qo'l tegizilmagan tabiatni, ayniqsa qushlarni asrab-avaylashda har bir yurtdoshimiz faol ishtirok etishi muhimligini ta'kidladi. U tanlov aholining, ayniqsa yoshlarning qushlarga bo'lgan munosabatini yaxshilash maqsadida o'tkazilayotganiga to'xtalib o'tdi. Shu kuni Toshkent Botanika bog'ida Qushlarni muhofaza qilish jamiyatining ta'lim tadbirlari bilan 200 dan ortiq bolalar va kattalarni qamrab olishga erishildi.

Samarqand viloyatida Qushlar kuniga bag'ishlangan axborot uchrashuvlari bir vaqtning o'zida Samarqand Davlat universitetining uchta fakultetida o'tkazildi. Rus filologiyasi, tasviriy san'at, geografiya va ekologiya fakultetlari 1-3 kurslarining 60 dan ortiq talabalari qushlarning tabiatdagi ahamiyati haqidagi ma'lumotlarni tingladilar. Shunday qilib, 30 mart kuni Samarqand Davlat universitetining Geografiya va ekologiya fakultetida Qushlar kuniga bag'ishlangan tadbir bo'lib o'tdi. "Flamingo" talabalar ornitologik klubi va Ekologiya va hayot faoliyati xavfsizligi kafedrasining "Yosh ekolog" talabalar to'garagining rahbariyati uni o'tkazish tashabbuskori bo'ldi.

Qushlar kuni munosabati bilan fakultetda "Mening sevimli qushim" fototanlovi e'lon qilindi. Uning natijalari bo'yicha fotoko'rgazma o'tkazildi. Tadbirning ochilishida Ekologiya va hayot faoliyati xavfsizligi kafedrasi mudiri, professor Ergash Egamberdiуevich Qobilov kirish so'zi bilan chiqib, qushlarni saqlash muhimligini ta'kidladi. "Flamingo" talabalar klubining rahbari, dotsent Leylya Enverovna Belyalova va "Yosh ekolog" talabalar to'garagining rahbari Dildora Abdurasulovna Olimova o'z nutqlarida qushlarning tabiatdagi ahamiyati va O'zbekistondagi qushlarning tur xilma-xilligi haqida so'zlab berdilar. So'ngra 1-kurs magistri Mehroj Shakarov Zarafshon tabiat bog'ining qushlar ekologiyasini o'rganish bo'yicha taqdimot bilan chiqdi. 2-kurs talabasi Iroda Abulfayziуeva tabiatga zarar yetkazuvchi qushlar haqida ma'lumot taqdim etdi. Tadbirni tashkil etishda 2-kurs magistrlari Mansur Umarov va Mirjalol Turdaliуevlar faol ishtirok etishdi.

31 mart kuni Buxoro Davlat universitetining dotsenti Muxtor Murodovich To'raуev rahbarligidagi "Zarg'aldoq" talabalar klubi Buxoro shahridagi "Samaniy" bog'ida bo'lib o'tgan Qushlar kuniga qo'shildi. Tadbirda 100 dan ortiq kishi ishtirok etdi: maktab, kollej o'quvchilari, Buxoro Davlat universiteti talabalari. Tadbirning maxsus mehmonlari orasida Buxoro viloyatining hokimi Botir Kamilovich Zaripov ham bo'ldi. Tadbirda "Zarg'aldoq" talabalar klubining 24 a'zosi faol ishtirok etdi. "Zarg'aldoq" klubining a'zolari Shohista Shokirova, Dildora Tosheva, Mirzobek Shamatov va Hamroqul Ravshanov qushlarni muhofaza qilish masalalari bo'yicha ma'ruzalar qildilar va "Qushlarni himoya qilamiz" Respublika ko'rik-tanlovining Buxoro viloyat bosqichida 2-o'rinni egalladilar.

31 mart kuni Jizzax Davlat pedagogika universiteti qoshidagi Qushlarni muhofaza qilish jamiyatining "Cho'l burguti" eng yosh talabalar klubining a'zolari Qushlar kunini nishonlashga qo'shildilar. Tabiiy fanlar fakultetining 40 dan ortiq talaba va o'qituvchilari tadbirda ishtirok etib, ma'ruzalar bilan so'zga chiqishdi, qushlarni kuzatish uchun asbob-uskunalarni namoyish etishdi va sun'iy uyalash joylarini o'rnatishdi. 1 aprel kuni Namangan Davlat universiteti qoshidagi Qushlarni muhofaza qilish jamiyatining "EcoBirds" talabalar ornitologik klubi a'zolari "Qushlarni himoya qilamiz" tanlovining Namangan viloyat bosqichida faol ishtirok etishdi. 1 aprel kuni Toshkent viloyatidagi Chotqol Davlat biosfera qo'riqxonasida O'zbekiston Qushlarni himoya qilish jamiyati a'zolari va ko'ngillilari tomonidan Xalqaro qushlar kuniga bag'ishlangan tadbir tashkil etildi.

Qashqadaryo viloyatida Xalqaro Qushlar kunida Qarshi Davlat universitetining Geografiya va tuproqshunoslik fakultetining katta o'qituvchisi, "Targ'oq" talabalar klubining rahbari To'lqin O'ktamovich Raximov botanika kafedrasi dotsenti Bobur Xidirovich Boysunov va 2-kurs talabasi Mannon Usmonov bilan birgalikda o'simliklar qoplamining holatini baholash va migratsiya qiluvchi qushlarni hisobga olish uchun Tallimarjon suv omboriga tashrif buyurdilar.